Vataadya

      उन्हाळ्याच्या संध्याकाळचा रानातला पाऊस         उन्हाळ्याच्या सुट्टीत सगळ्यांनी रानात जायचंच असा शिरस्ता असणारा तो काळ होता. दिवसभर खूप काम केलं आणि घरच्यांचा मूड चांगला असला तर कधीकधी ४ चा पिक्चर बघायला घरी जायला मिळायचं. नाहीतर संध्याकाळ पण रानातच जायची. तशी रानातली संध्याकाळ मजेशीर असायची. गुरांच्या गोठ्याची सावली बॅट-बॉल खेळण्याऐवढी पुढे पडली की संध्याकाळ सुरू झाली असं म्हणायचो आम्ही. 'ऊन खाली झाल्यावर खेळा' अशा घरच्यांच्या आदेशामुळे नाखुषीने थांबवलेले खेळ पुन्हा सुरू व्हायचे. बॅटबॉल, विटीदांडू, इटकार नाहीतर मग गट्टया. कधीकधी ढेकळाच्या वावरात जाऊन एकमेकांना ढेकळे हाणत भारत पाकिस्तान युद्ध पण खेळलं जायचं.           खेळण्या बरोबर संध्याकाळची ठरलेली कामं पण असायची. पाटावर, ज्यात अख्या हयातीत कधी पाणी आलं नाही, तिथे बांधलेल्या म्हशी वर गोठ्यात आणून बांधायच्या, आणि सगळ्यात महत्त्वाचं म्हणजे शेण काढणं, जे मला कधीच नीट जमलं नाही. पण काम कमी आणि पोरं जास्त असल्यामुळं काम कधी संपलं कळायचं पण नाही. उन्हाळ्याचे जवळपास सर्व दिवस थोडेफार असेच असायचे. पण एखाद्या दुपारी

चांगल्या-वाईटाच्या आपल्या कल्पना इतक्या दृढ असतात की आपण त्याची लेबल घेऊनच फिरत असतो. कोणाला ती चिटकवता येतील हाच शोध सतत सुरू असतो. एकदा लेबल लागलं की त्या माणसाला त्यातून बाहेर पडायचे सर्व दरवाजे आपण बंद करून टाकतो. फक्त आपल्या कोणालातरी वाईट म्हणायच्या अट्टाहासासाठी. त्या वाईटात चांगलं शोधायचा प्रयत्न. दुर्योधन(मूर्तिमंत वाईटपणा) असेलही दगडच तरी त्याचा पाझर कोरडा असतो का? पायात मोडून तुटणाऱ्या काट्याचा काही जीव नसतो का? गाढव म्हणून हिणवलं तरी जगाचं ओझं वाहतंच की कुत्रं भटकं असलं तरी दगड लागला की दुखतंच की चपलाच घेणारा माथ्यावर सदोदित कधी मंदिराच्या पायरीचा दगड असतो स्वच्छ घराची लाज सांभाळत पाठीमागे एक बेअब्रू झालेला उकिरडा दिसतो न बरसणाऱ्या ढगालाही कोरडा का असेना उमाळा असतो वांझ नारळाच्या मनातही एक हिरवा-ओला शहाळा वसतो वाईटाच्या शिक्क्याखाली चांगुलपणाचा कोंडमारा होतो जीव घेणाराचाही जीव मरणारा जाताना घेऊन जातो                          - अमोल मांडवे